Chiến tranh thông tin trên không gian mạng

Chiến tranh thông tin bao gồm các hoạt động giành ưu thế thông tin bằng cách gây ảnh hưởng đến thông tin và các hệ thống thông tin của đối phương, đồng thời củng cố và bảo vệ thông tin và hệ thống thông tin của mình. Các nguyên tắc tác chiến của chiến tranh thông tin tập trung vào cuộc đấu tranh giành ưu thế về thông tin, trong đó đối tượng cơ bản là tư tưởng và ý chí của đối phương.

Đây là cuộc đối đầu thông minh về thông tin giữa hai bên, bên giành thắng lợi khi và chỉ khi có thông tin, xử lý thông tin tốt hơn bên kia. Trong cuộc đối đầu này, ai cũng tìm cách làm chủ thông tin, giữ bí mật thông tin của mình đồng thời tìm mọi cách phá hoại, làm sai lạc, hay lấy trộm thông tin của đối phương.

Thông tin được tạo ra, lưu chuyển và xử lý thông qua nhiều phương thức, trong đó không gian mạng là một phương thức xử lý chính. Chiến tranh thông tin trong không gian mạng đã trở thành chiến tranh trên mạng. Đây là một loại hình chiến tranh công nghệ cao, sử dụng mạng máy tính và đội ngũ nhân viên (chiến binh mạng) có kiến thức, trình độ và kỹ năng cao để vận hành. Nhiều chính phủ, quân đội, lực lượng thực thi pháp luật và cả các tổ chức tội phạm trên thế giới đang và sẽ đào tạo chiến binh mạng với các kỹ năng về an ninh thông tin, xâm nhập hệ thống được bảo vệ, do thám và am hiểu hệ thống pháp luật về công nghệ thông tin. Chiến trường trong chiến tranh thông tin liên quan đến tất cả thành phần của các hệ thống viễn thông và không bị giới hạn về không gian.

Chiến tranh thông tin hiện đại được thể hiện trên nhiều loại hình khác nhau. Mỗi loại hình có những đặc thù và giải pháp phù hợp. Trinh sát hệ thống máy tính của đối phương bằng cách cài vi-rút gián điệp để tìm kiếm những tin tức, dữ liệu cụ thể, sau đó truyền chúng tới thiết bị thu đầu cuối qua các kênh ngầm là một điển hình. Tiếp đó là việc tìm cách xâm nhập vào hệ thống máy tính của đối phương để thay đổi chương trình máy tính hoặc đưa vào đó những tin tức giả để đánh lừa khiến cho đối phương đưa ra những quyết định sai lầm. Một số hình thức chiến tranh thông tin khác thường được sử dụng là từ chối dịch vụ, chiếm quyền chỉ huy, điều khiển hệ thống. Khi đó, các mệnh lệnh, hoạt động truyền tin có thể bị chặn lại, bị thay thế hoặc bị sửa đổi để gây nguy hiểm cho những người lính chấp hành lệnh. Hoạt động tuyên truyền trên mạng cũng được các bên chú ý, đó là việc quảng bá rộng rãi các quan điểm chính trị, các nội dung thông tin mang tính chất chiến tranh tâm lý đến tất cả mọi người trên bất kỳ thiết bị nào có khả năng nhận được thông tin trên mạng.

Tiến công cứng là một trong những biện pháp cơ bản của chiến tranh thông tin. Đó là sử dụng vũ khí thông thường hoặc bằng bom xung điện từ nhằm phá hủy các thành phần quan trọng hoặc toàn bộ hệ thống mạng máy tính của đối phương. Việc phá hoại bằng vũ khí cứng khiến đối phương rất khó khôi phục mạng. Các bên còn tìm mọi cách thâm nhập vào hệ thống máy tính của nhau để phá hủy dữ liệu lưu trên máy hoặc phá hoại toàn bộ hệ thống máy tính. Ngoài ra, còn có các biện pháp phá hoại thông qua việc cài bom logic, các loại vi-rút phá hoại…

Các bên còn sử dụng biện pháp tấn công mạng và phá hoại cơ sở hạ tầng then chốt như hệ thống nguồn điện, hệ thống cung cấp nước, hệ thống truyền thông, hệ thống vận tải. Để thực hiện phá hoại, đối phương thường tạo ra các thiết bị phần cứng giả danh, phần cứng thông thường được sử dụng trong các máy tính và mạng bị cài sẵn phần mềm hiểm độc bên trong các bộ phần mềm thông thường, trong phần mềm cơ sở (firmware) hoặc thậm chí trong cả các bộ vi xử lý.

Trong thời bình, chiến tranh thông tin diễn ra hết sức bí mật. Quá trình chuẩn bị rất đa dạng, bao gồm chuẩn bị cả về cơ sở hạ tầng thông tin và nguồn nhân lực cho chiến tranh thông tin. Trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay, các mạng lưới truyền thông và xử lý thông tin của các quốc gia đang được liên kết với nhau, do đó bất kỳ điểm kết nối mạng nào đều có thể trở thành nơi tác chiến của chiến tranh thông tin thông qua các thủ đoạn nói trên. Do vậy, bên cạnh việc xây dựng các lớp bảo vệ hệ thống thông tin của mình cần phải chuẩn bị các phương án tiến công hệ thống thông tin của đối phương.

Trong thời chiến, các biện pháp chuẩn bị chiến tranh thông tin không cần che giấu và phải được thực hiện khẩn trương. Trong đó, chỉ khi làm chủ và khống chế giành quyền kiểm soát hoạt động trong chiến tranh thông tin, áp đảo đối phương, thì mới giành được chiến thắng. Điểm then chốt của việc giành thắng lợi trong chiến tranh thông tin là phải nhận định và quyết định tấn công chính xác với thời gian nhanh nhất.

Theo QĐND